İşçi ve işveren arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde arabuluculuk, hızlı, etkili ve uzlaşmacı bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak kullanılmaktadır. İşçilik alacaklarına ilişkin arabuluculuk süreci, işçinin işverenden alacağı olan ücret, fazla mesai ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı gibi hakları içermektedir. İşçi-işveren uyuşmazlıklarında arabuluculuk, tarafsız bir üçüncü kişinin (arabulucunun) müdahil olduğu bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir.

Arabuluculuk süreci genellikle aşağıdaki adımlardan oluşur:

• Başvuru ve Arabulucu Seçimi: İşçi veya işveren, işçilik alacaklarına ilişkin bir anlaşmazlık yaşadığında, arabuluculuk sürecini başlatmak için arabulucuya başvurur. Başvurular arabuluculuk merkezi veya belirlenen bir arabuluculuk kurumu üzerinden yapılır. Tarafların talepleri ve uyuşmazlık konusu belirtilerek arabulucu atanması sağlanır.
• Toplantı ve Müzakereler: Taraflar, arabulucu eşliğinde toplantılarda bir araya gelirler. Arabulucu, taraflar arasında iletişimi sağlar, dinler ve sorunun esasını anlamak için tarafları yönlendirir. Taraflar, kendi görüşlerini ve taleplerini ifade ederler. Arabulucu, müzakerelerde tarafların uzlaşma yolunda ilerlemesini teşvik eder ve alternatif çözüm önerileri sunar.
• Anlaşma Sağlanması: Arabuluculuk süreci sonunda, taraflar anlaşmaya varırlarsa, anlaşma metni hazırlanır ve taraflar tarafından imzalanır. Anlaşma, tarafların karşılıklı olarak kabul ettiği şartları ve çözümü içerir. Bu anlaşma, hukuki bir belge niteliği taşır ve tarafları bağlayıcıdır.
• Yargı Yolu: Arabuluculuk sürecinde anlaşmaya varılamadığı takdirde veya bir taraf anlaşmayı kabul etmezse, taraflar yargı yoluna başvurma hakkına sahiptir. Anlaşmazlık, ilgili mahkemede çözümlenir ve yargı süreci başlar.

Arabuluculuk süreci, mahkeme sürecine göre daha hızlı, maliyet yönünden avantajlı, etkin ve uzlaşmacı bir çözüm sağlar. Taraflar, arabuluculuk sayesinde kendi taleplerini ve çıkarlarını koruyarak anlaşmaya varabilirler. Ancak, arabuluculuk süreci her zaman sonuç vermeyebilir. Taraflar anlaşmaya varamazsa veya bir taraf anlaşmayı kabul etmezse, uyuşmazlık sebebiyle yargılama yoluna gidebilir.

Arabuluculuk sürecindeki önemli noktalardan biri de, işe iade talebiyle arabulucuya başvurulduğunda, işçinin arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşma sağlanamaması durumunda iş mahkemesinde dava açabilmesi için arabulucuya başvurma süresinin takip edilmesidir. İşe iade talebiyle arabulucuya başvuran işçi, fesih bildiriminden itibaren bir ay içinde arabulucuya başvurmak zorundadır. Ayrıca, arabuluculuk müzakerelerine katılımın önemi ve ilk toplantıya katılmamanın yaptırımları da göz önünde bulundurulmalıdır.

Sıkça Sorulan Sorular

İş Davalarında Arabuluculuk Başvurusu Nasıl Yapılır?

İş davalarında arabuluculuk başvurusu, işçi veya işveren tarafından iş uyuşmazlığının bulunduğu yerdeki yetkili arabuluculuk bürosuna veya merkezine doğrudan yapılır. Bu başvuru genellikle başvuru formunun doldurulmasıyla başlar ve tarafların iletişim bilgileri ile uyuşmazlık konusu hakkında detaylı bilgiler içerir. Taraflar, başvuru sırasında gerekli belgeleri hazırlarlar ve başvuruyu yetkili arabuluculuk bürosuna sunarlar. Başvurunun kabul edilmesiyle birlikte, arabuluculuk müzakereleri için taraflar bir araya gelir ve arabulucunun belirlediği tarihte ve yerde müzakereler gerçekleşir. İşçi veya işveren, arabuluculuk başvurusu yapmadan önce yerel yargı mercilerinde danışmanlık alabilir veya hukuki destek alabilir. Ayrıca, arabuluculuk sürecinin detayları ve başvuru prosedürleri hakkında yetkili arabuluculuk bürosundan veya arabuluculuk merkezinden bilgi almak da önemlidir.

İş Davalarında Arabuluculuk Ücretini Kim Öder?

İş davalarında arabuluculuk ücretini taraflar genellikle eşit şekilde öderler. Arabuluculuk süreci boyunca oluşan masraflar, işçi ve işveren arasında adil bir şekilde paylaşılabilir. Ancak, arabuluculuk sürecinin sonunda taraflar arasında bir anlaşmaya varıldığında, bu anlaşma gereğince taraflar istedikleri şekilde arabuluculuk ücretini paylaşılır. Eğer arabuluculuk süreci sonunda anlaşmaya varılamazsa ve yargılamaya yoluna gidilir ise, mahkeme tarafından belirlenen yargılama giderlerinin bir kısmı veya tamamı taraflardan birine yüklenir. Arabuluculuk sürecine katılmayan taraf, yargılama sonunda haklı bulunsa dahi arabuluculuk masraflarını ödemekle yükümlüdür.

Arabulucudan Sonra Kaç Gün İçinde Dava Açılmalı?

Arabuluculuk sürecinden sonra dava açma süresi, Türk Hukukunda belirlenmiş çeşitli yasal sürelerle ilgilidir ve uyuşmazlığın niteliğine göre değişiklik gösterebilir. İş davalarında, arabuluculuk sonrası dava açma süresi, iş uyuşmazlığına ilişkin olarak İş Mahkemeleri Kanunu’nun ilgili hükümlerine tabi olabilir. Örneğin, iş sözleşmesinin feshi nedeniyle işe iade talebiyle dava açılacaksa, Türk Hukukuna göre işçinin arabuluculuk sonrasında dava açma hakkı vardır. Ancak, dava açma süresi uyuşmazlığın türüne ve ilgili yasal düzenlemelere bağlı olarak değişir. Bu nedenle, arabuluculuk sürecinden sonra dava açma süresi, öncelikle ilgili mevzuata bakılarak belirlenmelidir. İşçi veya işveren, arabuluculuk sürecinden sonra dava açma hakkını korumak için yasal sürelere dikkat etmelidir ve gerektiğinde hukuki danışmanlık almalıdır.

İş davalarındaki arabuluculuk süreci için daha fazla bilgi ve destek almak için Fidelis Hukuk ile iletişime geçin.